Premier Dick Schoof heeft vandaag in Den Haag het Techleap-rapport over State of Dutch Technology 2025 in ontvangst genomen. Tijdens het event erkende Schoof de genoemde knelpunten in de sector, maar sprak hij vooral zijn zorgen uit over het dalende aantal startups. “Dit is een serieus signaal,” zei hij.
Schoof benadrukte dat het belangrijk is om te achterhalen waarom dit gebeurt en om een klimaat te creëren waarin startups kunnen groeien. Volgens hem spelen sterke ecosystemen een cruciale rol bij innovatie, en hij pleitte voor meer inspanningen om deze weer nieuw leven in te blazen.
Schoof noemde ook het Europese niveau. Hij verwees naar het Draghi-rapport, waarin staat dat Europa technologisch achterloopt op de VS en China. Dat baart hem zorgen, maar volgens de premier biedt het ook kansen om te bepalen welke stappen Europa moet zetten om weer mee te doen. Schoof benadrukte dat er meer ruimte moet komen voor investeringen van particulieren en durfkapitaal, zeker in Nederland, waar dat soort kapitaal schaars is vergeleken met de VS.
Op de vraag of Nederland wereldwijd kan concurreren, antwoordde Schoof vol vertrouwen. Hij wees op de samenwerking tussen universiteiten, bedrijven en de overheid, en noemde Eindhoven als voorbeeld van succesvolle regionale samenwerking. Ook onderstreepte hij het belang van het aantrekken en behouden van talent. Nederland moet zich volgens hem open blijven stellen voor internationale professionals om de techsector te versterken.
Knelpunten
De premier noemde verschillende knelpunten, zoals exportbeperkingen en een gebrek aan een levendig investeringsklimaat. Hij benadrukte dat Nederland zich moet focussen op specifieke technologieën. De nationale technologie strategie benoemt tien belangrijke sectoren die de basis vormen voor verdere groei.
Kunstmatige intelligentie (AI) kwam aan bod in het kader van de recente AI-top in Parijs, waar grote investeringen werden aangekondigd. Hij benadrukte dat Nederland actief moet meedoen in de ontwikkeling en toepassing van AI, omdat dit een sleutelrol speelt in de toekomst van zowel de samenleving als de economie.
Durfkapitaal
Om meer durfkapitaal aan te trekken voor de Nederlandse techsector, stelde Schoof twee dingen voor: de risicomijdende houding van de markt aanpakken en zorgen voor een gunstiger fiscaal beleid. Hij gaf aan dat het Ministerie van Financiën kijkt naar mogelijke fiscale aanpassingen om investeringen te stimuleren.
Tot slot bevestigde Schoof de inzet van de overheid voor de techsector. “We moeten het ecosysteem echt laten werken voor deep tech, AI en andere sectoren,” zei hij. Hij benadrukte het belang van goede voorwaarden voor talentontwikkeling, investeringen en bedrijfsgroei, zodat Nederland concurrerend blijft op het wereldtoneel.
Samenleving
Het rapport werd gepresenteerd in een bredere discussie over de invloed van technologie op de samenleving. De presentatie begon met een vergelijking met de VS, waar tech-CEO’s vaak aanwezig zijn bij politieke evenementen. Dit leidde tot een debat over hoe groot de invloed van techleiders op de overheid zou moeten zijn. Daarna verschoof de focus naar Nederland, waar het rapport liet zien hoe lokale ondernemers via technologische innovatie de economie, het klimaat en de samenleving kunnen versterken.
Tijdens het evenement werd duidelijk dat Nederland een sterke positie kan innemen in de wereldwijde techsector, ondanks de uitdagingen. Er werd verwezen naar internationale voorbeelden, zoals de snelle technologische groei van India en AI-bedrijven zoals DeepSeek. Zij laten zien dat indrukwekkende prestaties mogelijk zijn, zelfs met beperkte middelen. De kernboodschap: als overheid en bedrijfsleven goed samenwerken, kan Nederland wereldwijd concurreren.
Cijfers
Techleap presenteerde cijfers die twee grote problemen in de Nederlandse techsector blootleggen. Het aantal nieuwe startups is met 35% gedaald en er zijn minder bedrijven die grote investeringen binnenhalen (minstens €100.000). Dit vormt een bedreiging voor het ecosysteem, want minder startups betekent minder kans op toekomstige grote successen. Daarnaast blijft het percentage bedrijven dat succesvol doorgroeit (scale-ups) hangen rond de 20-22%, terwijl andere Europese landen beter scoren.
Toch is er ook positief nieuws. Investeringen in de Nederlandse techsector zijn gestegen naar €3,1 miljard. Maar de verdeling van dat geld laat problemen zien. Investeringen in de vroege fase van startups zijn afgenomen, waardoor het moeilijker wordt om nieuwe bedrijven van de grond te krijgen. Bovendien is de binnenlandse deelname aan grotere investeringsrondes (€50-100 miljoen) gedaald van 61% in 2023 naar slechts 15% in 2024. Dit betekent dat veelbelovende Nederlandse startups steeds meer afhankelijk zijn van buitenlandse investeerders.
Bloeien
Deep tech-bedrijven vormen nu 12% van het tech-ecosysteem, maar trekken 33% van het durfkapitaal aan. Hun doorgroeicijfers zijn in drie jaar gestegen van 15% naar 35%, wat laat zien dat gerichte ecosystemen effect hebben. Op het gebied van AI heeft Nederland bijna twee keer zoveel AI-bedrijven als Zwitserland, maar de financiering blijft achter. Gemiddeld halen Nederlandse AI-bedrijven €34 miljoen op per investeringsronde, terwijl dit in Zwitserland en de VS veel hoger ligt. Het recente EU-investeringsprogramma van €200 miljard in AI biedt een kans voor Nederland om zijn rol in deze sector te versterken.
Het rapport maakt duidelijk dat er zowel uitdagingen als kansen zijn. De daling van het aantal startups en het gebrek aan succesvolle opschaling vragen om directe actie. Tegelijkertijd bieden de groei in deep tech en AI veelbelovende perspectieven. Het evenement benadrukte het belang van samenwerking tussen overheid, bedrijven en investeerders om een klimaat te creëren waarin technologie kan bloeien.
Zie ook
Groei Nederlandse techsector hapert; zorgwekkende afname in aantal startups
