Rijksmuseum Twenthe exposeert de installatie Calculating Empires, een samenwerking tussen wetenschapper Kate Crawford en kunstenaar en onderzoeker Vladan Joler. Deze installatie, een visuele tijdlijn van 24 meter, onderzoekt de verwevenheid van macht en technologie door de eeuwen heen, van 1500 tot 2025. Het werk toont hoe technologische ontwikkelingen door de geschiedenis heen toegang tot macht beïnvloedden, en hoe deze relatie ook vandaag de dag zichtbaar is in het functioneren van grote technologiebedrijven.
Crawford en Joler ontvingen voor Calculating Empires de Grand Prize for Artistic Exploration van de Europese Commissie tijdens het Ars Electronica Festival in Linz. De installatie maakt nu deel uit van de tentoonstelling GOGBOT x Rijksmuseum Twenthe: The Tec Divide en is te zien tot en met 2 februari 2025.
Het werk moet een kritisch manifest zijn dat niet alleen de historische interacties tussen macht en technologie in kaart brengt, maar ook laat zien hoe machtsstructuren uit het verleden invloed blijven uitoefenen op toekomstige ontwikkelingen. Volgens Crawford en Joler maken deze machtsdynamieken duidelijk dat toegang tot technologie en macht elkaar al eeuwenlang versterken, waarbij de creatie en het gebruik van technologie door machtige partijen wordt ingezet om controle te behouden. De tentoonstelling richt zich daarnaast op hedendaagse kwesties, zoals het gebruik van museale data voor het trainen van AI-toepassingen.
Kate Crawford is hoogleraar aan de University of Southern California en hoofdonderzoeker bij Microsoft Research, terwijl Vladan Joler professor is aan de Universiteit van Novi Sad. Samen maakten ze eerder het werk Anatomy of an AI System (2018), dat werd aangekocht door het Museum of Modern Art in New York.
Foto: Lotte Stekelenburg