De financiële sector is al langer een voorloper op het gebied van data en AI, maar ook minder voor de hand liggende sectoren zoals bouw- en nutsbedrijven zetten deze technologieën steeds vaker in. Dit brengt diverse uitdagingen met zich mee, niet in de laatste plaats het vinden van de juiste mensen. We spraken hierover met Eugene Tuijnman, CEO van SLTN.
Nu al spelen AI en data een steeds grotere rol bij veel organisaties, maar er is nog volop ruimte voor verdere innovatie. “Ik zie daarin drie categorieën van bedrijven,” zegt Eugene Tuijnman, CEO van SLTN. “De eerste is een groep organisaties die er helemaal niet mee bezig is. Zij zijn – zeker in deze tijd – puur bezig met overleven. Dan is er een groep die de ontwikkelingen op dit gebied wel omarmt, maar er eigenlijk nog maar mondjesmaat en heel voorzichtig mee aan de gang is. En tenslotte heb je de categorie die er volop mee bezig is.”
Bij die laatste categorie gaat het vaak om bedrijven met nieuwe businessmodellen. “Dat hoeven niet per se start-ups te zijn, maar het zijn wel bedrijven die ervoor durven te kiezen om op een hele andere manier verder te gaan, omdat zij zien dat zij zich met het omarmen van nieuwe technologieën nog meer kunnen onderscheiden.”
Smart
Niet verbazingwekkend is dat in de eerste plaats tech-bedrijven erg druk zijn met het verzamelen van data. “Maar ook in finance en insurance zie je dat AI-toepassingen steeds belangrijker worden. In die sector heeft men ook het geld om te investeren èn is de behoefte om zich te onderscheiden groot. Je ziet niet voor niets momenteel veel ontslagen in de financiële sector terwijl de digitalisering enorm doorzet, al dan niet geholpen door AI. Hier neemt de techniek heel duidelijk de baan van de mens over maar hierdoor ontstaan ook weer andere banen.”
Ook in minder voor de hand liggende sectoren neemt het belang van AI toe. “Door de opkomst van allerlei ‘smart’ –toepassingen, zoals bijvoorbeeld ‘smart buildings’, zie je in sectoren als de bouw en utilities steeds meer AI- ingezet worden. Om met AI aan de slag te gaan moet je als bedrijf wel het geld en de organisatie-capaciteit hebben om andere manieren van werken naast je bestaande bedrijfsprocessen te implementeren.”
Data scientists
Het effect op de arbeidsmarkt van deze trend is tweeledig. “Aan de ene kant verdwijnen banen. Zo heeft Rabobank bijvoorbeeld enige tijd geleden het proces van kredietverstrekking verregaand gedigitaliseerd. Als een MKB-er een krediet aanvraagt tot 1 miljoen euro komt er geen mens meer aan te pas. Bij een onderneming van die omvang hakt dat er natuurlijk fors in. Maar tegelijkertijd zie je nieuwe functies ontstaan. Er is zelfs een enorm chronisch tekort aan ontwikkelaars en data-scientists.”
Dat komt voor een deel door de eerder genoemde trend van smart-toepassingen. “Sensoren zijn tegenwoordig zo betaalbaar en beschikbaar dat ze op veel grotere schaal worden ingezet. De impact daarvan wordt echter vaak onderschat. Neem de installatie-branche. Die worstelt nu al met het bijhouden van nieuwe technische ontwikkelingen als warmtepompen, energie-transitie en dan komt daarbij de smart-buildings.”
Zinnige toepassingen
“Al die nieuwe toepassingen verzamelen data, terwijl die sensoren onderhouden moeten worden en ge-update, want anders blijven ze niet cyber-secure. En dan moet er ook nog iets met die data gebeuren. Met andere woorden, er is heel veel mogelijk maar het realiseren van zinnige toepassingen heeft nog best veel voeten in de aarde.”
Een beperkende factor blijft bovendien de mens. “Die staat lang nog niet altijd open voor de mogelijkheden, en kan zich soms ook slecht inbeelden wat er allemaal kan met data. Daarnaast beheerst de mens de techniek nog onvoldoende.”
Fantasie
Ook SLTN zelf is voortdurend op zoek naar de juiste mensen. “Daarbij gaat het niet alleen om mensen die de techniek beheersen, maar vooral om mensen die de link kunnen leggen tussen de technische mogelijkheden en de business behoefte van de klant vanuit een consultancy-perspectief. Je hebt daar de fantasie voor nodig om met de klant mee te kunnen denken over wat er allemaal mogelijk zou kunnen zijn binnen hun specifieke toepassingsgebied.”
“Vervolgens moet je dat dan technisch goed kunnen invullen en aan de klant uitleggen wat je voor hem aan het doen bent, zonder te diep in de techniek te duiken. Je hoeft de klant niet te vertellen hoeveel sensoren er op welke plekken in zijn auto zitten, maar hij moet wel weten dat het lampje gaat branden als hij te weinig olie heeft.”
Internationale task forces
Voor het voortzetten van innovatie in de toekomst is het dus essentieel dat mensen de juiste competenties hebben. “Het blijft heel lastig, maar we doen het gelukkig erg goed op dat gebied. In het eerste kwartaal van dit jaar hebben we 35 nieuwe collega’s aangenomen. Daar ben ik heel blij mee, vooral omdat het een breed scala van expertises betreft. We zouden zeker nog wel enkele goede data-scientists kunnen gebruiken.”
Hij hoopt dan ook dat de samenwerking met Universiteiten en hogescholen meer geïntensiveerd zou kunnen worden. “We hebben tijdens Corona ook gezien dat de traditionele manier van lesgeven niet altijd efficiënt is. Via Zoom kunnen studenten makkelijk gekoppeld worden aan experts, waardoor je geheel nieuwe educatie-programma’s op kunt zetten. Bij multinationals zie je die ontwikkeling al langer. Daar wordt gewerkt met internationale task forces en is het niet vreemd wanneer een medewerker van een callcenter in India wordt getraind door een expert in Canada.”
Robots
Naast mensen gaat innovatie met AI steeds vaker over robots. “In de praktijk kom ik robotics-toepassingen nog niet heel veel tegen. Maar er gebeurt veel op het gebied van ontwikkelingen, en ik denk wel degelijk dat we aan de vooravond staan van grootschalige beschikbaarheid van robots. Nu lopen er bijvoorbeeld ’s avonds en ’s-nachts menselijke beveiligers te patrouilleren in gebieden als de Rotterdamse haven. Maar ik voorzie dat dat over een paar jaar robots zullen zijn, voorzien van camera’s en sensoren. Met dergelijke vormen van innovatie valt veel efficiencywinst, maar ook veiligheid van de mens te behalen.”
