Camera’s die gebruik maken van software voor gezichtsherkenning zijn in de meeste gevallen wettelijk niet toegestaan in Nederland, zegt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). Alleen bij een zwaarwegend belang is dit toegestaan, en het aantal gevallen waarbij dat opgaat is beperkt.
Sectoren waar volgens een inventarisatie van de AP veel gebruik wordt gemaakt van camera’s met gezichtsherkenning zijn de detailhandel, beveiliging, sport & entertainment en vervoer, èn gemeenten. Gezichtsherkenning wordt echter gezien als een zwaar middel, dat niet zomaar mag worden ingezet. Daarom wil de AP die sectoren meer voorlichting geven over de regels.
Winkeldiefstal
Uit de inventarisatie van de AP blijkt dat camera’s met gezichtsherkenning door winkels vooral worden aangeschaft om mensen die vaker winkeldiefstal plegen te kunnen herkennen. In de beveiliging, op beurslocaties en in pretparken wordt het gebruikt voor toegangscontrole.
Slijter
“Als we het land volhangen met zulke systemen, kun je continu gevolgd worden. Die camera’s nemen jou niet alleen op, die weten wie je bent’, zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier in een toelichting Die kunnen jou herkennen als je bijvoorbeeld de slijter binnenstapt om een fles wijn te kopen en kunnen het ook registreren als je dat misschien wat vaker doet dan een ander. Dat is niet alleen een onprettig idee, het is in strijd met de wet. Wij begrijpen dat je als winkelier winkeldiefstallen wilt voorkomen, maar dat mag niet op deze manier.”
Kennis
Dat het regelmatig misgaat komt volgens de AP vooral omdat er weinig kennis is over de regels. Om te voorkomen dat bedrijven en overheidsorganisaties ongeoorloofd gebruik maken van gezichtsherkenning gaat de AP daarom gericht voorlichten in sectoren waar veel organisaties overwegen dergelijke camera’s op te hangen. Via verschillende brancheverenigingen wijst de AP die sectoren op de regels voor gezichtsherkenning.
AVG
De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) stelt strenge eisen aan de verwerking van biometrische gegevens, zoals bij vingerafdruk- of irisscans en stem- of gezichtsherkenning. Biometrische gegevens zijn volgens de AVG bijzondere persoonsgegevens als ze worden gebruikt om iemand te identificeren. Het is in beginsel verboden om bijzondere persoonsgegevens te verwerken.
Uitzonderingen
Er bestaan zijn 2 uitzonderingen op dit verbod: De gefilmde mensen hebben uitdrukkelijk toestemming gegeven, en gezichtsherkenning wordt ingezet voor beveiligings- of authenticatiedoeleinden, maar dan alléén om een ‘zwaarwegend algemeen belang’ te dienen. Dat is bijvoorbeeld de beveiliging van een kerncentrale. Maar de beveiliging van bijvoorbeeld een winkel is niet zó belangrijk dat daarvoor biometrische gegevens mogen worden verwerkt.
‘Dit soort systemen is misschien handig, maar de inzet mag alleen als het écht nodig is’, besluit AP-bestuurslid Monique Verdier.