Hoewel automatisering en robotisering hun opkomst maken in Human Resources (HR), ging het gesprek dat tijdens het webinar van CIOnet over de toekomst van werk plaatsvond vooral over de mens. ‘Automatisering in HR gaat om het benutten van talent zonder de mensgerichtheid te verliezen’, aldus één van de panelleden. Maar hoe dat eruit gaat zien? Dat verschilt per bedrijf. ‘Dat maakt ons vak ook zo interessant.’
HR automatiseren klinkt tegenstrijdig. Dit vakgebied draait om mensen, dus, als het gaat om de toekomst van werk, welke rol spelen robots daarin? Deze vraag stond centraal tijdens CIOnet’s webinar over de toekomst van werk en de impact van automatisering. Meerdere HR-experts schoven aan, waaronder de People Lead van Randstad Digital Factory, een bestuurslid van de wereldwijde HR-federatie en een RPA-specialist van UiPath.
Wat is werk?
Volgens Suzanne Jungjohann, People Lead bij Randstad Digital Factory, zijn er drie vragen die centraal staan als ze spreekt over de toekomst van werk: wat is werk, hoe wordt dat werk ingericht en op welke manier werken we dan? Deze drie vragen worden beïnvloed door de opkomst van de machine die steeds meer taken overneemt, van mensen verlangt dat ze anders gaan werken, maar mensen ook in staat stelt om meer op afstand te werken.
Uit de antwoorden op haar eigen vragen blijkt dat een tweedeling eigenlijk ontstaat, die tijdens het hele webinar terugkeert, namelijk: enerzijds staat de mens centraal en anderzijds is de machine niet meer weg te denken. Deze tweedeling is ook duidelijk te zien in het onderzoek dat de World Federation of People Management Associations (WFPMA) uitvoerde onder 6.700 deelnemers uit 113 landen.
Employee centricity vs data centricity
Panellid Lucas van Wees, bestuurslid van de World Federation of People Management Associations (WFPMA), vertelt: ‘Uit het onderzoek blijkt dat het belang van de medewerker centraal staat. Employee centricity noemen we dat. Aan de andere kant staat data centricity, waarin automatisering centraal staat. Dan hebben we het over automatisering van HR-processen, maar ook over bredere processen waarin HR een rol speelt.’
Omdat de mens net zo centraal staat als de machine, is het standaardiseren van HR-processen in kant-en-klare oplossingen eigenlijk niet te doen, vertelt Jungjohann. ‘De standaardpakketten zijn snel en effectief, maar niet vriendelijker voor de medewerker.’ Om het menselijke element niet te verliezen, is daarom niet zomaar alles is te automatiseren, vertelt Jungjohann. ‘Er zijn vraagtekens over wat kan en mag, ook volgens de AVG.’
Geautomatiseerd leeradvies
Waar volgens haar wel grote stappen zijn gemaakt en wat goed werkt is het inzetten van data voor outplacement. ‘Tegenwoordig is dat veelal geautomatiseerd. Je geeft op wat je wilt en wat je kan en dan volgt een suggestie voor een opleiding. Dat zijn fantastische ontwikkelingen.’ Net als de kansen die online leren biedt, vertelt Van Wees: ‘Ongelooflijk veel mensen zijn tijdens de pandemie online gaan leren.’
Naast het adviseren van medewerkers en het bieden van online leermogelijkheden, kunnen bedrijven meer uit automatisering halen, aldus Cindy Sichtman-Taphoorn, Enterprise Sales Director bij UiPath. Robotic Process Automation (RPA) kan wat haar betreft ingezet worden voor het vervangen van repetitief werk dat weinig waarde toevoegt. Zeker omdat je talenten niet wilt verspillen aan werkzaamheden die eenvoudig geautomatiseerd kunnen worden.
Van meer waarde zijn voor een organisatie
‘Stel je voor dat je nu vooral gegevens aan het overkloppen bent van het ene systeem naar het andere. Als je dat werk uitbesteedt, dan kan je meer focus leggen op het analyseren van rapportages en welke acties je kunt ontwikkelen op de inzichten die je daaruit haalt. Zo ben je meer van waarde voor de organisatie’, aldus Sichtmann-Taphoorn. Om deze kansen te kunnen benutten is er echter wel een andere mindset nodig.
‘Je ziet dat er een nieuwe fase aanbreekt, ook binnen HR, dat mensen nadenken over de vraag: is het systeem faciliterend aan mij? Of hoe maak ik een systeem faciliterend?’ Thema’s die volgens Sichtmann-Taphoorn spelen zijn bijvoorbeeld: het uitvoeren van referentiechecks of het automatiseren van payrolling. Maar, zegt ze, de mensgerichtheid wordt niet verloren in het inzetten van een robot.
Robots inzetten tijdens een zwangerschapsverlof
‘Robotisering wordt bijvoorbeeld ingezet voor zwangerschapsverlof om het hele proces te ondersteunen. Bijvoorbeeld reminders om contact te blijven houden, maar ook onboarding als iemand weer aan het werk gaat. Het gaat om het ondersteunen van het werk, zodat diegene kan doen waar hij of zij echt goed in is, zonder de mensgerichtheid te verliezen’, aldus Sichtmann-Taphoorn.
Maar als ons werk steeds verder geautomatiseerd wordt, gaan we dan ook toe naar een driedaagse werkweek, wordt vanuit het publiek gevraagd. Van Wees: ‘Het is een boeiende vraag. Uit studies van het McKinsey Global Institute blijkt dat sinds 1870 arbeidstijd is gehalveerd en we vijf keer zo rijk zijn geworden. Zij schatten in dat we de komende jaren dit nog eens gaan halveren.’
Technologie als enabler
Technologie gaat in het verminderen van het aantal werkuren en het verhogen van productiviteit een enabler worden, denkt Van Wees. Volgens Jungjohann is het nog niet zo makkelijk. ‘We moeten erover nadenken hoe werk eruit komt te zien en voor elke organisatie zal dit ook anders zijn. Zeker aangezien sommige bedrijven echt vanuit een cao werken en cloud native bedrijven anders omgaan met hun personeel.’
Technologie speelt dus een belangrijke rol in de toekomst van werk, maar hoe kunnen organisaties technologie echt faciliterend maken? Sichtmann-Taphoorn: ‘De snelheid van de digitale transformatie hangt af van hoe het operating model is ingericht. Digitalisering draait om mensen die de technologie snappen en oplossingen kunnen realiseren, maar de afstemming tussen de business en IT is daarbij essentieel.’
Wat verbindt mensen?
Sichtmann-Taphoorn: ‘Om mensen mee te nemen, beantwoord je de vragen: wat verbindt ze, hoe past de verandering bij de toekomst van het bedrijf en hoe blijft de toegevoegde waarde van het individu behouden? Als je die vragen kan beantwoorden, zijn mensen ontvankelijk voor de nieuwe situatie en bereik je sneller resultaat.’ Overigens speelt de leidinggevende daarin een belangrijke rol, vult Jungjohann aan.
Uiteindelijk is duidelijk automatisering en robotisering zeker een rol zal spelen in de toekomst van werk, maar de mens blijft centraal staan. Hoe de vragen die Jungjohann aan het begin stelde, worden beantwoord, zal dan ook per mens en dus bedrijf verschillen. ‘Er is geen one-size-fits-all’, zegt ze. ‘Er zijn verschillende werkvormen en dat zal blijven, maar dat maakt het vak ook zo mooi.’
Meer over HR en automation in deze Fireside chat