Drie chauffeurs spannen een rechtszaak aan tegen Uber om hun ontslag aan te vechten. Volgens hen zijn ze door Uber geautomatiseerd ontslagen op basis van een algoritme dat hen beschuldigde van fraude. De chauffeurs vragen bij monde van hun advocaat Anton Ekker om een gerechtelijk bevel om die geautomatiseerde beslissingen ongedaan te maken.
De chauffeurs worden in hun actie ondersteund door de App Drivers and Couriers Union (ADCU), de International Alliance of App-based Transport Workers (IAATW) en Worker Info Exchange. De drie chauffeurs uit Londen, Birmingham en Lissabon worden volgens hun advocaat ten onrechte beschuldigd van ‘frauduleuze activiteit’ die zouden zijn ontdekt door de systemen van Uber. Ze werden vervolgens ontslagen zonder recht op beroep.
AVG
De zaak wordt onder andere aangespannen op basis van artikel 22 van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), dat individuen moet beschermen tegen oneerlijke geautomatiseerde besluitvorming. De ADCU roept alle Uber-chauffeurs en koeriers die op dezelfde manier zijn gedeactiveerd op om zich bij hen te registreren voor mogelijke toekomstige actie.
Algoritme
De klacht is ingediend bij de rechtbank van Amsterdam om de praktijk van Uber van het automatisch ontslaan van chauffeurs door een algoritme aan te vechten. De vakbond brengt de zaak namens drie chauffeurs uit Londen en Birmingham in het VK. De werknemers van de International Alliance of All Based Transport ondersteunen de claim van een vierde chauffeur uit Lissabon, Portugal. De actie wordt ook ondersteund door Worker Info Exchange, een non-profitorganisatie die zich toelegt op digitale rechten op de werkplek.
Negatieve gevolgen
Volgens de Britse Data Protection Act en artikel 22 van de EU General Data Protection Regulation (GDPR) hebben individuen recht op bepaalde bescherming tegen geautomatiseerde beslissingen die negatieve gevolgen hebben, maar worden uitgevoerd zonder zinvolle menselijke tussenkomst. In elk van de gevallen werden de chauffeurs ontslagen nadat Uber zei dat zijn systemen frauduleuze activiteiten van de betrokken personen hadden ontdekt. De chauffeurs ontkennen absoluut dat ze op enigerlei wijze fraude hebben gepleegd en Uber heeft nooit een dergelijke klacht bij de politie ingediend. Uber heeft de chauffeurs nooit toegang gegeven tot enig van het vermeende bewijs tegen hen, noch hen de gelegenheid gegeven om de beslissing tot beëindiging aan te vechten of in beroep te gaan.
De zaken
- Bestuurder 1, gevestigd in Londen, werd op staande voet ontslagen nadat Uber zei dat hun systemen ‘onregelmatige ritten in verband met frauduleuze activiteiten’ hadden gedetecteerd. Hij kreeg nooit enige uitleg en kreeg geen recht op beroep.
- Bestuurder 2, gevestigd in Londen, werd door Uber op staande voet ontslagen nadat hij beweerde dat hun systemen ‘de installatie en het gebruik van software hadden gedetecteerd die de intentie en het effect heeft om de Driver App te manipuleren’. De chauffeur kreeg geen verdere uitleg over de aantijgingen en kreeg geen recht op beroep.
- Bestuurder 3, gevestigd in Birmingham, werd ontslagen zonder recht van beroep nadat Uber zei dat hun systemen ‘een aanhoudend patroon van oneigenlijk gebruik van de Uber-applicatie … … en dit zorgde voor een slechte ervaring voor alle partijen.’
- Bestuurder 4, gevestigd in Lissabon, Portugal, werd ontslagen op een manier die bijna identiek was aan de omstandigheden die werden ervaren door de Britse bestuurders. Uber heeft de bestuurder op staande voet ontslagen nadat hij beweerde dat zijn systemen ‘de terugkerende praktijk van onregelmatige activiteiten tijdens het gebruik van de Uber-app’ hadden gedetecteerd.
Fraude
In de zogenaamde ‘Communityrichtlijnen’ van Uber wordt ‘fraude’ gedefinieerd als het weigeren van aangeboden werk en het strategisch uitloggen in afwachting van hogere prijsstijgingen. Als zodanig is de ADCU van mening dat Uber probeert zijn verplichting inzake werknemersrechten van chauffeurs te ondermijnen door prestatiegerelateerd ontslag te verbergen als ‘fraude’ gerelateerd ontslag. In Londen worden chauffeurs die door Uber worden ontslagen, automatisch gemeld bij TfL, die vervolgens vergunningmaatregelen kan nemen tegen hen.
Overtreden
Yaseen Aslam, voorzitter van de App Drivers & Couriers Union (ADCU) en lid van de stuurgroep van de International Alliance of App-based Transport Workers (IIATW) zegt hierover: ”Het is Uber al jaren toegestaan om de arbeidswetgeving straffeloos te overtreden en nu zien we een glimp in een Orwelliaanse wereld van werk waar werknemers geen rechten hebben en machinaal worden beheerd. Als Uber niet wordt tegengehouden wordt deze praktijk voor iedereen de norm.”
Beangstigend
James Farrar, directeur van Worker Info Exchange zegt: “Uber heeft het proces voor het op grote schaal ontslaan van chauffeurs op een beangstigend uniforme manier geïndustrialiseerd in het VK en Europa. Het is moreel beledigend dat werknemers op zo’n hardvochtig geautomatiseerde manier kunnen worden ontslagen zonder enig recht op beroep of zelfs maar de basis te kennen van de algoritmisch gegenereerde beschuldigingen tegen hen.”
Anton Ekker, de advocaat die de chauffeurs vertegenwoordigt, besluit: ”Deze case laat de impact zien van geautomatiseerde besluitvorming voor de miljoenen mensen die in de platformeconomie werken. Voor het eerst bestrijden Uber-chauffeurs deze beslissingen op grond van de AVG.“
