Vorige week organiseerde de Leiden AI Community een presentatie met Marco van der Hoeven, hoofdredacteur van Rocking Robots, en Witold Kepinski, oprichter van Dutch IT Media. Van der Hoeven gaf een overzicht van Gartner’s visie op AI, waarbij hij belangrijke inzichten deelde uit Gartner’s jaarlijkse IT Symposium in Barcelona. Hij belichtte cruciale trends, uitdagingen en aanbevelingen voor organisaties die AI willen omarmen. Kepinski deelde zijn visie op de impact van AI op IT en het bedrijfsleven.
De Hype Cycle en AI-adoptie
Een van Gartner’s bekendste analysetools is de hype cycle, die het adoptiepatroon van opkomende technologieën illustreert. Volgens Van der Hoeven bevinden AI-agents zich momenteel op de piek van opgeblazen verwachtingen (peak of inflated expectations), terwijl generatieve AI al is afgedaald in de ‘vallei van desillusie’ (trough of disillusionment). Dit duidt erop dat AI een transformerende kracht is, maar dat de implementatie ervan in de praktijk complex is en niet zonder tegenslagen verloopt.
De race tussen techleveranciers en CIO’s
Tijdens Gartner’s keynote werd benadrukt dat AI zich ontwikkelt in twee verschillende snelheden:
- De techleveranciers-race: Grote technologiebedrijven zoals Google en OpenAI concurreren om AI-capaciteiten te verbeteren.
- De CIO-race: Organisaties proberen AI te benutten om waarde te creëren binnen hun specifieke bedrijfscontext.
Van der Hoeven merkte op dat veel CIO’s moeite hebben om te bepalen hoe AI concrete voordelen kan opleveren. Gartner adviseert bedrijven om AI gefaseerd en doelgericht te implementeren, in plaats van zich te laten meeslepen door de snelheid waarmee AI zich ontwikkelt.
AI: aanvulling of vervanging van menselijke arbeid?
Een belangrijke vraag tijdens de presentatie was of AI menselijke arbeid zal aanvullen of vervangen. Gartner doet geen expliciete voorspellingen over baanverlies, maar waarschuwt dat AI de “vreugde van het werk” kan aantasten door complexe taken over te nemen die menselijke expertise vereisen. Tegelijkertijd biedt AI kansen om essentiële kennis binnen een organisatie te behouden, bijvoorbeeld wanneer medewerkers vertrekken of met pensioen gaan.
De opkomst van AI-agents: Guardian vs. Expert Agents
Gartner onderscheidt twee hoofdtypen AI-agents:
- Guardian Agents: AI-gestuurde tools voor beveiligingsmonitoring, anomaliedetectie en datatoezicht. Veel organisaties maken hier al gebruik van voor cybersecurity en compliance.
- Expert Agents: Deze agents voeren complexe taken uit, zoals contractonderhandelingen en rapportages. In tegenstelling tot traditionele AI-tools, die menselijke ondersteuning bieden, kunnen Expert Agents taken zelfstandig afronden. Dit roept vragen op over verantwoordelijkheid en risicobeheer.
Hoewel AI-agents efficiëntie kunnen verhogen, benadrukte Van der Hoeven dat bedrijven passende waarborgen moeten implementeren om problemen zoals AI-hallucinaties en foutieve besluitvorming te voorkomen.
Uitdagingen bij AI-implementatie
Ondanks de groeiende belangstelling voor AI, ondervinden veel organisaties moeilijkheden bij de adoptie ervan. Volgens Gartner zijn de grootste obstakels niet technologisch, maar cultureel. Werknemers verzetten zich vaak tegen AI-gedreven veranderingen uit onzekerheid over hun rol. Gartner adviseert bedrijven om te focussen op de menselijke impact van AI en verandermanagementstrategieën toe te passen om de overgang te vergemakkelijken.
Financiële overwegingen: ROI en kosten
Hoewel bedrijven AI vaak zien als een middel om de productiviteit te verhogen, toont Gartner’s onderzoek aan dat technologische investeringen de afgelopen twintig jaar niet significant hebben bijgedragen aan een hogere productiviteit. Bovendien brengt AI-implementatie aanzienlijke kosten met zich mee, van modeltraining tot infrastructuurbeheer. Organisaties moeten daarom zorgvuldig de return on investment (ROI) analyseren voordat ze grootschalige AI-projecten starten.
AI en de journalistiek
Van der Hoeven besprak ook hoe AI de journalistiek beïnvloedt. Hoewel AI-gegenereerde content steeds vaker voorkomt, blijft menselijke controle essentieel. Zelf gebruikt hij AI voor het samenvatten van persberichten en het genereren van stockfoto’s, wat kosten bespaart en efficiëntie verhoogt. Echter, diepgaande interviews en onderzoeksjournalistiek blijven afhankelijk van menselijke expertise, wat onderstreept dat AI een hulpmiddel is en geen volledige vervanger.
Belangrijke inzichten
Volgens Gartner moeten organisaties AI strategisch en doordacht implementeren in plaats van reactief. Dit betekent:
✔️ Inzicht krijgen in de hype cycle om verwachtingen te managen.
✔️ Het onderscheid begrijpen tussen de techleveranciers-race en de CIO-race.
✔️ De balans bewaken tussen AI als aanvulling en als vervanging van werk.
✔️ AI verantwoord inzetten met de juiste waarborgen.
✔️ De financiële en culturele impact van AI-adoptie goed overwegen.
De impact van AI op IT en business
In de tweede presentatie gaf Witold Kepinski, oprichter en hoofdredacteur van Dutch IT Channel, een uitgebreid overzicht van hoe AI de IT-sector transformeert. Zijn presentatie richtte zich op AI’s invloed op IT-operaties, beveiliging, zakelijke kansen en toekomstige trends.
AI in IT-operaties
Kepinski benadrukte dat AI een belangrijke aanjager is van IT-automatisering. Naarmate IT-systemen complexer worden, helpt AI bij het stroomlijnen van processen, het verhogen van efficiëntie en het verlagen van kosten. Belangrijke toepassingen zijn:
- IT Service Management (ITSM): AI-gestuurde servicedesks lossen incidenten proactief op en voeren diepgaande oorzaakanalyses uit.
- Infrastructuurbeheer: AI optimaliseert resource-allocatie, verbetert capaciteitsplanning en detecteert afwijkingen, wat IT-systemen robuuster maakt.
- Cybersecurity: AI speelt een cruciale rol in de bestrijding van steeds geavanceerdere cyberdreigingen, onder andere door real-time dreigingsdetectie en proactieve risicoanalyses.
AI-gestuurde efficiëntie en productiviteit
Kepinski wees erop dat AI niet alleen operationele kosten verlaagt, maar ook klanttevredenheid en bedrijfsmodellen beïnvloedt. Dit komt onder andere tot uiting in:
✔️ AI in DevOps en cloud computing, zoals AI-gestuurde softwareontwikkeling en voorspellend risicobeheer.
✔️ AI-as-a-Service (AIaaS), waarmee bedrijven AI kunnen benutten zonder zware infrastructuurinvesteringen.
✔️ AI-gedreven chatbots en agents, die klantinteracties verbeteren en responstijden verkorten.
Opkomende trends en uitdagingen
Kepinski benoemde belangrijke AI-trends, waaronder:
- Hyperautomatisering: De combinatie van AI, RPA en low-code platforms zal bedrijfsprocessen verder automatiseren.
- Edge computing: AI zal een steeds grotere rol spelen in industriële IoT-toepassingen en slimme steden.
- AI-platformen: De vraag naar AI-ready platforms met ingebouwde modellen en gebruiksvriendelijke interfaces groeit.
Tegelijkertijd wees hij op de uitdagingen:
❗ Data bias en kwaliteit: AI-modellen vereisen hoogwaardige en eerlijke data.
❗ Ethiek en privacy: AI roept vragen op over gegevensbescherming en verantwoord gebruik.
❗ Tekort aan AI-talent: De vraag naar AI-specialisten overstijgt het aanbod.
AI als transformerende kracht
Kepinski sloot af met de boodschap dat AI een gamechanger is voor IT en business. Succesvolle implementatie vereist echter strategische planning, samenwerking en ethische afwegingen. Door AI op verantwoorde wijze in te zetten, kunnen bedrijven innovatie stimuleren en hun concurrentiepositie versterken.
Zijn inzichten gaven deelnemers een helder beeld van AI’s impact op industrieën en onderstreepten het belang van een doordachte AI-strategie. In een snel evoluerend technologielandschap moeten bedrijven wendbaar en proactief blijven om AI optimaal te benutten.
