Korpora heeft onlangs zijn collectie uitgebreid met een historisch apparaat: de eerste robot die door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) werd ingezet voor het ontgrendelen van digitale zakagenda’s. Deze robot, ontwikkeld door een interne instrumentmaker in 1998, werd ontworpen om door middel van een mechanische methode pincode-beveiligde agenda’s te ontgrendelen, een functionaliteit die in criminele onderzoeken van toenemende waarde bleek te zijn.
In de jaren 1980 nam de populariteit van digitale organisatoren, of Personal Digital Assistants (PDA’s), zoals de Psion 1 Organiser, snel toe. Criminelen ontdekten al snel de voordelen van deze apparaten, die door pincode-beveiliging beschermd konden worden en daardoor ideaal waren voor het bewaren van gevoelige informatie. De zakagenda’s werden vanaf de jaren 1980 regelmatig door opsporingsdiensten aangetroffen bij verdachten, wat leidde tot de ontwikkeling van deze robot als antwoord op het groeiende probleem van ontoegankelijke digitale informatie.
De NFI-robot werkt door middel van een XYZ-tafel, een systeem dat nauwkeurige bewegingen mogelijk maakt langs drie assen. De robot is uitgerust met een mechanische arm met een metalen pen die een vinger simuleert en die, aangestuurd door een Windows-computer, cijfers op de organiser indrukt om de pincode te achterhalen. Een camerasysteem bewaakt het display van de organiser en stopt de robot zodra het toegangssymbool verschijnt, wat aangeeft dat de code correct is.
Deze robot, ViRoPaDe genaamd (Visual Robot Password Detection), werd beschreven in het boek *Handbook of Computer Crime Investigation: Forensic Tools and Technology* (2001) van Eogan Casey. Voor Korpora vormt deze werkende robot een waardevolle toevoeging aan de historische collectie, niet alleen vanwege zijn functie, maar ook als illustratie van de technologische vooruitgang in forensische opsporing.
Foto Ruud de Graaf (Korpora). Met dank aan Louis Sloos