59% van de ondernemers die internationaal handelen gebruiken kunstmatige intelligentie (AI) in de bedrijfsvoering. Daarnaast vindt 56% van de ondernemers AI belangrijk voor zakendoen in de toekomst. Dat blijkt uit de Handelsmonitor 2023 van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Gebruik van AI varieert van gratis tools die beschikbaar zijn, tot bedrijven waar de helft van het werk door AI-algoritmes wordt gedaan. 1 op de 10 bedrijven maakt actief gebruikt van machine learning/AI algoritmes in bepaalde bedrijfsprocessen.
Ook de situatie in de wereld beïnvloedt de export van Nederlandse bedrijven. 61% van de ondernemers ondervindt (indirect) hinder door de oorlog in Oekraïne. Ondernemers merken ook negatieve impact van het conflict tussen Israël en Hamas (25%) en de spanningen tussen de Verenigde Staten en China (21%). Ten opzichte van vorig jaar is opvallend dat de Brexit geen grote impact meer lijkt te hebben, terwijl vorig jaar 33% van de ondernemers nog aangaf hiervan hinder te ondervinden.
Ondernemers die internationaal handelen ondervinden die hinder het meest in de vorm van de stijgende kosten van transport (51%), energie (47%) en lonen (39%). Toch is het overgrote deel van de ondervraagde ondernemers positief: 80% denkt dat ze in de nabije toekomst meer gaan exporteren.
Export naar Europa neemt af, naar Azië lichte stijging
Europa blijft de belangrijkste afzetmarkt voor Nederlandse bedrijven, goed voor 71,5% van de totale Nederlandse goederenexportwaarde. Ook nam het aantal vragen van ondernemers over handel in Europa in 2023 toe en namen meer ondernemers deel aan evenementen. Maar de totale exportwaarde daalde wel, met 4,8%. Met name Duitsland (-11%) en België (-9%) waren grote dalers. De grootste toename in export binnen Europa was naar Zweden (+7%), Ierland (+5%) en het Verenigd Koninkrijk (+4%). Belangrijke vragen die bij ondernemers leven die met andere Europese landen handelen zijn gerelateerd aan regelgeving voor verpakkingen en afval als gevolg van de Europese Green Deal, en duurzame energie. De toename in het aantal vragen over duurzame energie wordt versterkt door de gevolgen van de oorlog in Oekraïne, zo merken de RVO-experts.
De export naar Azië nam licht toe, met een gestegen exportwaarde van 0,5% in 2023. China is goed voor ongeveer 40% van de Nederlandse export naar Azië. In Singapore (+13%) nam de export toe, in India (-28%), Indonesië (-23%) en Vietnam (-14%) daalde de export flink in 2023. Belangrijke handelstrend in Azië betreft halfgeleiders. In 2023 bleek er meer vraag te zijn naar halfgeleiders, met name in Oost-Aziatische landen. Het aantal vragen van ondernemers verdubbelde ten opzichte van 2022, het aantal georganiseerde evenementen verdrievoudigde. Het aantal deelnemers aan die evenementen was zelfs negen keer zo hoog.
De Handelsmonitor
De Handelsmonitor 2023 is een onderzoek van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) onder internationaal opererende bedrijven. Een representatieve groep van in totaal 1024 bedrijven nam deel.
